Depresja
Depresja jest zaburzeniem psychicznym o złożonej etiologii charakteryzującym się obniżeniem nastroju, obniżeniem napędu psychoruchowego, zaburzeniem rytmów okołodobowych i lękiem.
Więcej o etiologii depresji przeczytasz tutaj.
OBJAWY DEPRESJI
Kryteria rozpoznania depresji są nieco inaczej opisane w dwóch głównych systemach kwalifikacyjnych ( ICD-X i DSM-V ); jest jednak kilkanaście zasadniczych, kluczowych diagnostycznie objawów.
Kluczowe objawy depresji
- Obniżenie nastroju, przeżywane przez pacjenta jako stale odczuwany smutek, przygnębienie, zobojętnienie, pustkę ale czasami też jako uczucie rozdrażnienia, wybuchowości i zrzędliwości ( dysforii ) . Towarzyszyć temu mogą myśli rezygnacyjne, poczucie braku sensu czegokolwiek, chwiejność emocjonalna, nadmierna płaczliwość.
- Anhedonia czyli brak zdolności do odczuwania przyjemności z towarzyszącym jej spadkiem zainteresowań ( dotyczącym aktywności, które wcześniej sprawiały radość ), wycofywaniem się z aktywności, które do tej pory sprawiały radość pacjentowi czy były dla niego interesujące.
- Stale odczuwane przez pacjenta uczucie zmęczenia, znużenia, osłabienia, trudność w mobilizacji do jakiekolwiek działania. Odczucie mniejszej energii życiowej, mniejszej wytrzymałości i zdolności do wykonywania wysiłku czy wypełniania swoich zadań życiowych.
- Stale odczuwany lęk, zazwyczaj o umiarkowanym lub znacznym nasileniu, czasami doświadczany przez pacjenta jako uczucie ciągłego napięcia emocjonalnego, rzadziej inne objawy lękowe (np. agorafobia)
- Spowolnienie lub podniecenie ruchowe (obniżony lub podwyższony napęd psychomotoryczny)
- Utrzymująca się bezsenność, czasami też wczesnoranne budzenie się, spłycenie snu, uczucie bycia niewyspanym lub nadmierna senność, podsypianie w ciągu dnia. Czasami wyraźna zmiana rytmów dobowych, z zdecydowanym pogorszeniem samopoczucia i poziomu aktywności rano, stopniową poprawę w ciągu dnia i najlepszym funkcjonowaniem w godzinach wieczornych
- Spadek lub wzrost masy ciała o minimum 5% w ciągu miesiąca lub codzienny wzrost lub spadek apetytu.
- Trudności w koncentracji uwagi, obniżenie sprawności myślenia, subiektywnie odczuwane obniżenie sprawności pamięci i zdolności do uczenia się. Trudność w podejmowaniu decyzji, planowaniu, decydowaniu.
- Poczucie nieuzasadnionej winy, obniżenie własnej wartości, obniżenie samooceny lub wręcz samoocena skrajnie negatywna. Negatywistyczne myśli na swój temat lub swoich bliskich
- Myśli samobójcze lub nawracające myśli o śmierci, pragnienie śmierci, podejmowanie prób samobójczych lub ich planowanie, zachowania autoagresywne (w tym prowokowanie sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia np. wypadków komunikacyjnych)
- Zaniedbywanie ważnych funkcji życiowych – prawidłowego odzywania się, higieny osobistej, dbania o zdrowie (np. nieprzyjmowanie leków pomimo wskazań internistycznych)
Należy też zwrócić uwagę na zjawisko tzw. depresji maskowanej przebiegającej w ten sposób, że objawy podstawowe – obniżenie nastroju, anhedonia i spadek aktywności są nieobecne lub bardzo słabo zauważalne.
Na pierwszy plan wysuwają się tak zwane maski depresyjne – bezsenność lub zasadnicze pogorszenie jakości (bez obniżenia nastroju), przewlekłe zespoły bólowe (najczęściej bóle głowy, mięśni, bóle w klatce piersiowej), dolegliwości ze strony układu pokarmowego (biegunki, zaparcia, refluks), zaburzenia seksualne (spadek libido, impotencja), objawy typowo nerwicowe (lęk paniczny, objawy somatyzacyjne), objawy anankastyczne (podobnie jak w zespole natręctw – myśli przymusowe i kompulsywne działania ), objawy zbliżone do anorektycznych oraz nadużywanie alkoholu i innych środków psychoaktywnych.
Więcej o depresji maskowanej, tutaj.
Podział zaburzeń depresyjnych
- Zespoły depresyjne uwarunkowane czynnikami endogennymi tworzą grupę zaburzeń, których etiologia związana jest głównie z czynnikami konstytucjonalnymi (biologicznie uwarunkowanymi). Więcej o nich przeczytasz o nich tutaj
- Zespoły depresyjne uwarunkowane czynnikami reaktywnymi tworzą grupę zaburzeń, których etiologia związana jest głównie z niekorzystnymi wpływami środowiskowymi. Więcej o nich przeczytasz tutaj.
- Zespoły depresyjne wynikające z załamania struktury osobowościowej są niejednorodną grupą zaburzeń, których ujawnienie się związane jest doświadczeniem przez pacjenta poważnego kryzysu osobowościowego. Więcej o nich przeczytasz tutaj
- Zaburzenia depresyjne na podłożu somatycznym tworzą grupę zaburzeń, które mogą ujawniać się jako powikłanie wielu chorób somatycznych lub być związane z organicznym uszkodzeniem mózgu. Więcej o nich przeczytasz tutaj
Pracujący w Poradni HarmonyMed specjaliści psychiatrzy prowadzą wnikliwą diagnozę i leczenie farmakologiczne (objawowe) depresji.
Należy jednak pamiętać, iż najważniejszą metodą leczenia w wypadku tych schorzeń jest psychoterapia – zarówno psychodynamiczna jak i poznawczo-behawioralna. Daje ona perspektywę znaczącej i trwałej poprawy samopoczucia pacjentów lub nawet trwałego wyleczenia.
W Poradni HarmonyMed mamy wypracowany całościowy, zintegrowany model leczenia zaburzeń depresyjnych. Więcej o nim przeczytasz tutaj.