Diagnoza psychologiczna

Diagnoza psychologiczna prowadzona przez specjalistę psychologii klinicznej ma na celu dogłębną analizę stanu psychicznego badanego. Jest ona istotnym wsparciem w procesie identyfikowania intrapsychicznych źródeł będących podstawą schorzeń psychogennych i psychosomatycznych.

Psycholog kliniczny diagnozuje pacjenta z symptomatologią psychogenną reflektując zgłaszane przez niego skargi objawowe (dysfunkcje emocjonalne) oraz istotne trudności relacyjne, społeczne i zawodowe. W przebiegu prowadzonej diagnozy psycholog ściśle współpracuje z lekarzami specjalistami psychiatrami konstruując właściwe rozpoznanie kliniczne.

Psycholog diagnozując pacjenta z symptomatologią psychosomatyczną odnosi się do zgłaszanych przez niego skarg psychosomatycznych w kontekście określonych wzorców behawioralnych pacjenta. W przebiegu prowadzonej diagnozy psycholog ściśle współpracuje z lekarzami specjalistami – zarówno psychiatrami jak i internistami.

Psycholog będący specjalistą psychologii klinicznej może jednak użyć również wielu innych, rozbudowanych, wyspecjalizowanych metod diagnostycznych – medycznego wywiadu ustrukturowanego (celowanego), dynamicznej analizy wzorca relacji interpersonalnej oraz szeregu testów psychologicznych i neuropsychologicznych.

Szczególnie wartościową metodą diagnozy psychologicznej są testy psychologiczne – zarówno te badające określone predyspozycje osobowościowe, funkcje inteligencji jak i też obecność ewentualnych, organicznych uszkodzeń w obrębie CUN. Diagnozę przy użyciu testów psychologicznych przeprowadzać może jedynie psycholog z odpowiednim przeszkoleniem i adekwatnym doświadczeniem klinicznym. Najistotniejszym jej elementem nie jest bowiem samo przeprowadzenie testu (i otrzymanie surowego wyniku) a jego właściwa interpretacja. Ocena uzyskanego wyniku przeprowadzonego testu powinna dokonywana tylko w połączeniu z diagnostycznym, klinicznym badaniem psychologicznym. W takiej sytuacja interpretacja uzyskanych wyników badania testowego jest najbardziej wiarygodna i staje się dzięki temu przydatna klinicznie. 

Psycholog kliniczny będący jednocześnie psychoterapeutą psychodynamicznym integruje wiedzę medyczną wywodzącą się z obszaru psychologii klinicznej z psychodynamicznym rozumieniem pacjenta. Reflektuje on więc zgłaszane przez pacjenta skargi objawowe i behawioralne zarówno w kontekście opisywanym przez medyczne systemy klasyfikacji chorób (ICD-10, DSM-V) jak i też analizy nieświadomego, intrapsychicznego wzorca funkcjonalnego badanego.

Reasumując – specjalista psychologii klinicznej pracujący w paradygmacie psychodynamiczno-integratywnym podejmując diagnozę kliniczną uwzględnia też znaczenie wpływu nieświadomych mechanizmów psychicznych pacjenta na jego samopoczucie w wymiarze zarówno emocjonalnym jak somatycznym.